Όταν ένα βιβλίο εκδοθεί φεύγει από τη δικαιοδοσία του συγγραφέα του, κάνει το δικό του ταξίδι, κάθε αναγνώστης γίνεται αναγνώστης του εαυτού του, προσθέτει τη δική του σκέψη και ερμηνεία, κυριολεκτικά το ξαναγράφει. Αν είναι πεινασμένος ονειρεύεται καρβέλια και αυτό μου θύμισε χθες βράδυ βουλευτής της Ν.Δ. στην T.V. που παρερμήνευσε ωμά τη γενική ιδέα της "κυβέρνησης έκτακτης εθνικής ανάγκης" και του "νέου 1909" από το "Ε, Πρόεδρε!" ως πρόταση "συγκυβέρνησης" ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ.!
Σε ασυνήθιστη κατάσταση μεγάλων οικονομικών κρίσεων, πολεμικών περιπετειών ή κατακλυσμιαίων φυσικών καταστροφών έχουμε αναλύσει ότι χρειάζεται ασυνήθιστη "κυβέρνηση έκτακτης εθνικής ανάγκης" με κύρια χαρακτηριστικά: αίσθηση επείγοντος˙ άμεση δράση για να αποφύγουμε το χειρότερο σενάριο, όχι να πετύχει το καλύτερο εφικτό˙ πατριωτικός συναγερμός για τη σωτηρία της χώρας με ριζικές αλλαγές που δεν έγιναν στους καλούς καιρούς˙ ικανότητα να κατακτά την ευρύτερη δυνατή κοινωνική συναίνεση και κινητοποίηση˙ ριζοσπαστισμό στο θεσμικό επίπεδο για την αναμόρφωση ή και ανατροπή του πολιτικού σκηνικού. Αυτή η κυβέρνηση μπορεί να στηρίζεται στην αυτοδύναμη πλειοψηφία ενός κόμματος με ή χωρίς τη συμμετοχή και προσώπων ευρύτερης εμπιστοσύνης στη σύνθεσή της. Η κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου που προέκυψε από το επαναστατικό 1909 και του Άτλυ των Εργατικών στη Βρετανία μετά τον πόλεμο είναι λαμπρά παραδείγματα κυβερνήσεων έκτακτης εθνικής ανάγκης. Μπορεί όμως να είναι κυβέρνηση προγραμματικών συγκλίσεων με ευρύτερη ή περιορισμένη ατζέντα. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες ειδικά από τις παραδόσεις κάθε χώρας.
Η κυβέρνηση Παπανδρέου εν μέσω κρίσης πρέπει ντε φάκτο να λειτουργήσει με αντανακλαστικά κυβέρνησης έκτακτης εθνικής ανάγκης και να πετύχει τη μέγιστη δυνατή συναίνεση στις αναγκαίες αλλαγές και κυρίως στο τρίχρονο πρόγραμμα σταθεροποίησης ενώπιον σοβαρού κινδύνου για την οικονομία της χώρας. Η αυτοδυναμία την προφυλάσσει από φθοροποιές διαπραγματεύσεις δίχως να περιορίζει τα πολιτικά της ανοίγματα. Είναι γνωστό ότι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επιχείρησε να χρησιμοποιήσει στο κυβερνητικό σχήμα και πρόσωπα ευρύτερης εμπιστοσύνης όπως ο Λουκάς Παπαδήμος της ΕΚΤ και μια προσωπικότητα από τον οικολογικό χώρο. Προσωπικά είχα ευχηθεί προεκλογικά να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ώστε ένα πρόσωπο της “άλλης αριστεράς” να αναλάβει υπουργικό χαρτοφυλάκιο σχετικό με τους θεσμούς, τη διαφάνεια, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, την αντιμετώπιση της διαφθοράς στη βάση έστω περιορισμένης ατζέντας συνεργασίας. Αυτό δεν έγινε δυνατό αλλά πρέπει να παραμένουμε ανοιχτοί σε κάθε ιδέα που μπορεί στο άμεσο μέλλον να ενισχύσει την πολιτική και κοινωνική στήριξη της κυβέρνησης. Η αποτροπή του κινδύνου ημιπτώχευσης της χώρας αποτελεί ένα σημαντικό ατού στα χέρια του Πρωθυπουργού για να ριζοσπαστικοποιήσει και να κάνει πιο αποτελεσματικές τις κινήσεις της κυβέρνησης. Σ' αυτήν την υπόθεση τα πολιτικά αντανακλαστικά της κυβέρνησης είναι πολύ πιο σημαντικά από τη σύνθεση ή την ενδεχόμενη ανασύνθεσή της.
