Η κεντρική ιδέα των κομμάτων της συμπολίτευσης αλλά και ορισμένων της αντιπολίτευσης μετά τις εκλογές του Ιουνίου ήταν ότι διαμορφώνεται μια εθνική διαπραγματευτική γραμμή μ’ ένα ρεαλιστικό σχέδιο αναθεώρησης των συμβάσεων ενταγμένο σ’ ένα εθνικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης - ανάπτυξης. Τραβούμε το “σχοινί” με τους εταίρους μέσα στο καλοκαίρι -ήταν η σκέψη μας- δίχως να το “σπάσουμε” ώστε έγκαιρα να φτάσουμε σ’ ένα νέο σημείο ισορροπίας που θα διασφάλιζε τη διάσωση της χώρας. Όταν όμως τον Σεπτέμβριο από διαρροές πληροφορήθηκα για την υψηλού κινδύνου εμπροσθοβαρή κλιμάκωση της δημοσιονομικής προσαρμογής μέσα από τον προϋπολογισμό του 2013 και το άνοιγμα της ατζέντας των διαπραγματεύσεων στον πυρήνα του ασφαλιστικού σαν να επρόκειτο για ένα τυπικό δημοσιονομικό ζήτημα προειδοποίησα σαν μέσο πίεσης ότι η αντίθεσή μου θα εκφραστεί κατά προτίμηση πολιτικά στη ψήφιση του προϋπολογισμού.
Τα πάντα θα κριθούν στο 2013. Οι προβλέψεις για το 2014 - ‘16 αποτελούν απλώς στόρυ, ένα επίσημο υποθετικό σενάριο με μικρές πιθανότητες. Ή μέσα στο 2013 τουλάχιστον μέχρι τις γερμανικές εκλογές θα μεταβληθεί ριζικά το πλαίσιο διαχείρισης του “ελληνικού ζητήματος” με δύο τουλάχιστον από τις παρακάτω τρεις προϋποθέσεις: ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μέσω του EFSF - σημαντική διαγραφή “επίσημου χρέους” - αναχρηματοδότηση της αναστολής της πληρωμής τόκων με ρήτρα ανάπτυξης. Ή η βίαιη προσαρμογή του 2013, η απότομη περικοπή μισθών και συντάξεων με υψηλό πολλαπλασιαστή στη συρρίκνωση της εθνικής οικονομίας θα δημιουργήσει ένα ακόμα μεγαλύτερο αποπληθωριστικό τσουνάμι ύφεσης - ανεργίας - χρέους που θα ακυρώσει τις επίσημες προβλέψεις, θα ρουφήξει τις θετικές εξελίξεις στο εμπορικό ισοζύγιο και στο έλλειμμα καθώς και την εξοικονόμηση από το “κούρεμα” του ιδιωτικού χρέους και βέβαια θα περιορίσει ασφυκτικά τα οφέλη για τη ρευστότητα από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αφού περισσότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Οι τράπεζες είναι ευάλωτες σ’ ένα αρνητικό οικονομικό οικοσύστημα. Ή λοιπόν θα μεταβληθεί το συνολικό πλαίσιο ή η κατάρρευση της ενεργού ζήτησης το 2013 δίχως ανάλογη πιστωτική και επενδυτική αντιστάθμιση θα βάλει τη χώρα σε τρομερή δοκιμασία και θα εξωθείται δυστυχώς από τα πράγματα να επανατοποθετήσει τους στρατηγικούς προσανατολισμούς της. Είναι πελώρια αυταπάτη ότι η δραματική πτώση της εγχώριας ζήτησης και οι “μεταρρυθμίσεις” θα οδηγήσουν σχετικά γρήγορα στην ποθητή μετατόπιση της οικονομίας προς διεθνώς εμπορεύσιμους τομείς παραγωγής και υπηρεσιών.
Το 2013 είναι το παν, το “μεσοπρόθεσμο” είναι ακόμα ένα μυθιστορηματικό πλαίσιο αμοιβαίων προσποιήσεων με τους εταίρους, όπως χαρακτήρισα και τα προηγούμενα “μνημόνια”, για να δοθεί το αναγκαίο χρήμα αλλά με βαρύ τίμημα. Ακόμα μια φορά οι “εταίροι” μας βάζουν το τραγικό δίλημμα: ακαριαίος ή αργός “θάνατος” με την ελπίδα ότι σύντομα, πριν είναι πολύ αργά, θα ανακαλυφθεί στην ευρωζώνη ένα “φάρμακο” για τη σωτηρία μας. Αν υπήρχε χρόνος, όπως θα συνέβαινε αν ακολουθούσαμε άλλη στρατηγική, αν είχαμε ένα ώριμο εναλλακτικό σχέδιο και ισχυρή και εμπνευσμένη ηγεσία θα μπορούσαμε να ρισκάρουμε με επιτυχία μια “παραγωγική” κρίση με τους εταίρους ώστε να φθάναμε έγκαιρα σ’ ένα πολύ καλύτερο σημείο ισορροπίας. Δυστυχώς οι “διαπραγματευτές” ροκάνισαν μεθοδευμένα το χρόνο για να δημιουργήσουν στο παρά πέντε ντε φάκτο συνθήκες εκβιασμού ώστε η καταψήφιση του “Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου” να ισοδυναμεί με πολύ υψηλό ρίσκο να τραβηχτεί ο “αναπνευστήρας” στην εντατική που βρίσκεται η πατρίδα μας. Να επιβάλουν καταναγκαστική ψήφο.
Μ’ αυτές τις σκέψεις είχα δηλώσει έγκαιρα από το Σεπτέμβριο πως αν ο Υπουργός Οικονομικών δεν φέρει ουσιαστικές βελτιώσεις σε μερικά αυτονόητα αλλά σημαντικά ζητήματα της ατζέντας του Υπουργείου Εργασίας και ο Πρωθυπουργός δεν δώσει εγγυήσεις ότι θα επανατοποθετήσει τη στρατηγική και πρακτική της Κυβέρνησης θα εκφράσω με σαφή τρόπο τη διαφωνία μου στην κρίσιμη πολιτικά ψηφοφορία για τον Προϋπολογισμό του 2013, της χρονιάς που όλα κερδίζονται ή χάνονται. Επιφυλάσσομαι συνεπώς για την ψήφο μου στο σύνολο του Προϋπολογισμού.
