Η "μοναξιά της εξουσίας" με τα spreads να παίζουν στις 1,000 μονάδες
Πρόεδρε είπες ότι ένιωσες τη "μοναξιά της εξουσίας". Είναι φορές όμως που η μοναξιά αυτή μπορεί να γίνει παραγωγική. Ο ηγέτης σε κρίσιμες στιγμές πρέπει 'μόνος', αποδεσμευμένος από παλιές εξαρτήσεις, από παλιές παρέες, να διαβεί την 'έρημο΄, για να συλλάβει τη δημιουργία μιας ριζικά νέας κατάστασης.
Ο ανασχηματισμός και η Κυβέρνηση Εθνικής Ανάγκης
Ριζική βελτίωση της απόδοσης της κυβέρνησης δεν σημαίνει να "κάψει το λάδι της" με πρόχειρους, εύκολους ανασχηματισμούς ανά εξάμηνο που ανακυκλώνουν όπως στο παρελθόν τα ίδια και τα ίδια πρόσωπα. Όταν κριθεί πρέπει να παρθεί μία σχετική πρωτοβουλία που να είναι καταλυτική. Γνωρίζετε ότι προεκλογικά διατύπωσα την άποψη ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου της 4ης Οκτωβρίου, που θα βασίζεται στην αυτοδύναμη πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ, έπρεπε να λειτουργεί de facto σαν κυβέρνηση έκτακτης εθνικής ανάγκης ως προς τα αντανακλαστικά της, τον συναγερμό όλων των δημιουργικών, παραγωγικών, κοινωνικών, πνευματικών και πολιτικών δυνάμεων της χώρας, την έγκαιρη τοποθέτηση "ζώνης ασφαλείας" γύρω από τη χώρα ενόψει των αναμενόμενων αναταράξεων των αγορών του χρέους, τη σύνθεση της, το ριζοσπαστισμό της και την ταχύτητα των κινήσεων της. Κυβέρνηση ισοδύναμη ενός 'νέου 1909' και όχι συγκυβέρνηση δυο κομμάτων.
Η νέα πλειοψηφία
Μπορεί να έχασε η κυβέρνηση την πρωτοβουλία έναντι των αγορών, μπορεί να έμεινε πίσω από τις εξελίξεις σ' αυτές, αλλά ο Πρόεδρος διατηρεί ισχυρό πολιτικό και κοινωνικό κεφάλαιο ώστε να περάσει πάνω από τα κεφάλια των καταστροφικών δυνάμεων, πάνω από κάθε είδους κοράκια της πολιτικής σκηνής, να βρει απρόβλεπτα κοινωνικά στηρίγματα σε διαφορετικούς χώρους και να ανασυνθέσει μια νέα πλειοψηφία πέρα από τις διαχωριστικές γραμμές της 4ης Οκτωβρίου, στη βάση ενός προγράμματος εθνικής σωτηρίας με ριζικές αλλαγές και κοινωνική δικαιοσύνη.
Η παγίδα της υπερεπιτάχυνσης
Εμείς που φωνάζαμε πιο γρήγορα, εμείς κ. Πρόεδρε πολλές φορές αισθανόμαστε την ανάγκη να πούμε όχι σε ένα νομοθετικό υπερ-πληθωρισμό που δυσκολεύει την κυβέρνηση να συγκεντρωθεί σε πραγματικά αποτελέσματα στους κρίσιμους κρίκους, στις προτεραιότητες που βάζει η κρίση, όχι δηλαδή σε αυτό που λέμε management, παγίδα υπέρ-επιτάχυνσης ή συμφόρησης στο λαιμό του μπουκαλιού. Κυβερνώ εν μέσω κρίσης δε σημαίνει μόνο να ψηφίζω νομοσχέδια που μένουν ορφανά δίχως αποτελέσματα.
Η Ημέρα Κρίσεως
Τα θεμελιώδη δεδομένα, συντρόφισσες και σύντροφοι, της 4ης Οκτωβρίου, δηλαδή η επικίνδυνη κλιμάκωση της δυναμικής του χρέους, έναντι της δυναμικής της ανάπτυξης, τοποθετούσαν εξ' αρχής τη χώρα σε μια ζώνη υψηλού κινδύνου, με πιθανότητα Ημέρας Κρίσεως, δηλαδή χρεοκοπίας, στη διάρκεια των επόμενων 3-5 χρόνων, σε συνδυασμό με την παγκόσμια φούσκα του δημοσίου χρέους. Η εξέλιξη όμως στους τελευταίους μήνες δεν ήταν προκαθορισμένη και μοιραία, ήταν ωστόσο μέσα στο φάσμα των πιθανοτήτων που μπορούσαμε να έχουμε σκεφτεί και ίσως αποφύγει. Το ίδιο και η κατάληξη. Το τέλος δηλαδή της πρώτης πράξης του δράματος.
Η προσφυγή τώρα, η αναγκαστική προσφυγή, γιατί πρόκειται πλέον για αναγκαστική επιλογή, στο μηχανισμό διάσωσης και στήριξης, αποτρέπει άμεσα το ενδεχόμενο μιας τραγωδίας, δηλαδή μιας ανοιχτής χρεοκοπίας της χώρας, που ίσως δε μπορούμε να διανοηθούμε ακόμα τι θα σήμαινε. Αλλά βεβαίως όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι δεν μπορεί από μόνος του αυτός ο μηχανισμός να αποκλείσει το ενδεχόμενο ενός καταγραμμένου συγχρονισμού των δαιμόνων της ελληνικής οικονομίας την επόμενη τριετία, αν δεν κάνουμε όλα αυτά που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος.
Βρισκόμαστε λοιπόν, σύντροφοι και συντρόφισσες, μπροστά σε ένα ηράκλειο έργο και πρέπει να ελαχιστοποιήσουμε τις δυνάμεις της καταστροφής, να αυξήσουμε τις δυνάμεις της αναδιάρθρωσης, της δημιουργίας, της καινοτομίας και είμαι βέβαιος ότι η Ελλάδα θα βγει μεσοπρόθεσμα από αυτή την περιπέτεια πολύ καλύτερη. Άλλωστε η τραγωδία, πέραν του τραγικού αδιεξόδου, εμπεριέχει τη λύτρωση, την κάθαρση, την αναγέννηση.
Αποτυχία και της ευρωζώνης
Η αποτυχία δεν είναι μόνο ελληνική. Επί μήνες οι εταίροι - "όπου λαλούν πολλοί κοκόροι'' - ενώ το σπίτι μας είχε πιάσει φωτιά δεν καλούσαν την πυροσβεστική είτε για υποτιθέμενους "συνταγματικούς" λόγους, είτε από φόβο βραχυπρόθεσμου πολιτικού κόστους. Έτσι η τριμερής "ομάδα διάσωσης" επιδείνωσε την ελληνική κρίση και προκάλεσε ασφυξία, σύγχυση, αβεβαιότητα ακόμα και πανικό στις αγορές ομολόγων.
Γραπτό υστερόγραφο στον Πρόεδρο
Πρόεδρε, σ' αυτή τη μεγάλη περιπέτεια που έχουμε μπροστά μας, καθένας από μας, από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο, πρέπει στην άκρη του μυαλού του να διερωτηθεί στα πλαίσια της ολόψυχης ενότητας και της αξιοπρέπειας έναντι των κινδύνων:
- αν υπήρξαν τα τελευταία δύο χρόνια σχήματα ανάλυσης και λανθασμένης διάγνωσης για την κρίση στην κορυφή, που άφησαν απροετοίμαστο το κόμμα και την κοινωνία
- αν υπήρξε η ψευδαίσθηση παντοδυναμίας και παντογνωσίας μετά τις εκλογές σε βασικούς κρίκους του επιτελείου οι οποίοι αγνόησαν τις έγκαιρες προειδοποιήσεις για τον επερχόμενο κίνδυνο
- αν υπήρξαν αυταπάτες για το χρόνο που είχε η κυβέρνηση στη διάθεση της
- αν υπήρξε υποεκτίμηση της πραγματικής φύσης του Νέου Ελληνικού Ζητήματος που ξεπερνά στις διαστάσεις τον εγκληματικό δημοσιονομικό εκτροχιασμό της κυβέρνησης Καραμανλή και το αιώνιο πινγκ-πονγκ στο χαμηλότερο επίπεδο θεματολογικής αντιπαράθεσης με την ανεκδιήγητη ηγεσία της ΝΔ.
