Παρασκευή 2 Ιανουαρίου 2015

2015: Προγνώσεις και το “σύνδρομο του φαβορί”


Το 2015 είναι μια ευρωπαϊκή χρονιά προγνώσεων για τα εκλογικά αποτελέσματα σε Ελλάδα, Βρετανία, Ισπανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Δανία, Φιλανδία, Εσθονία. Γενικά η κρίση ήταν μια ιστορία αποτυχίας των σοφών Νοστράδαμων αλλά το 2014 οι μη προγνώσιμες εκπλήξεις περιορίζονται: στην κάθετη πτώση των τιμών του πετρελαίου· τη ρώσικη περιπέτεια στην Ουκρανία· την ανάδυση του ισλαμικού ISIS σε Ιράκ και Συρία. Ωστόσο τα κόμματα που προηγούνται στις προγνώσεις και τις δημοσκοπήσεις των οκτώ χωρών πρέπει να προφυλαχθούν από το “σύνδρομο του φαβορί” που κτύπησε το 2014 τη βραζιλιάνικη εθνική ομάδα και διέψευσε τα στοιχήματα για τη σχεδόν βέβαιη επικράτησή της στο Παγκόσμιο Κύπελλο μέσα στην έδρα της.


Η θετική πρόγνωση για τη νίκη ενός κόμματος ασφαλώς τροφοδοτεί πολλαπλασιαστικά κύματα στους ταλαντευόμενους ψηφοφόρους αλλά συχνά και μια αντίστροφη ροπή, μια ψυχολογική παγίδα που περιγράφεται ως “σύνδρομο του φαβορί” ή στη γλώσσα της ψυχανάλυσης “σύνδρομο ματαίωσης” το οποίο βέβαια μπορεί έγκαιρα να εξουδετερωθεί. Δηλαδή όταν πλησιάζει να δρέψει τον καρπό που αποτελούσε διακαή πόθο του… ακούσια, υποσυνείδητα οδηγείται σε σφάλματα της τελευταίας στιγμής που μπορεί να περιορίσουν τα εκλογικά του αποτελέσματα. Μια φούρια, μια τύφλωση στους κρυφούς κινδύνους ή μια υποτίμηση του τραυματισμένου αντιπάλου ο οποίος είναι βέβαιο ότι θα κτυπήσει αδυσώπητα στα πιο ευάλωτα σημεία του, στις ακάλυπτες πλευρές του, τις ζώνες ασάφειάς του ή σ’ οποιαδήποτε αταξία και έλλειψη συνοχής στις γραμμές του. Μια λησμοσύνη της λαϊκής σοφίας “οι μικρές πέτρες κρατούν τις μεγάλες”. Μια παραγνώριση της διεισδυτικότητας παλαιών και νέων απρόβλεπτων παικτών σε μια σειρά χώρες.

Cool head λοιπόν, συγκέντρωση, ηρεμία και πειθαρχία, κεφαλαιοποίηση του απροσδόκητου και τότε ο αέρας των κομμάτων που προηγούνται στην Ευρώπη ενισχυμένος με το ενδεχόμενα ευνοϊκό ισοζύγιο θετικών - αρνητικών προσδοκιών στην κοινωνία μπορεί να αποτρέψει το παράδοξο “σύνδρομο του φαβορί”.