Δευτέρα 2 Απριλίου 2007

Και να μην έκλεβαν...

Όταν κυκλοφόρησε το Θηλυκό Πόκερ πολλοί μου είπαν ότι τα hedge funds είναι ένα εξωτικό θέμα για την ελληνική πραγματικότητα. Να όμως που σε χρόνο μηδέν δύο – τρεις βασικές ιδέες του βιβλίου σχετικά με τους «εναλλακτικούς επενδυτές», τα νέα χρηματοοικονομικά προϊόντα και τη διαχείριση κινδύνων στα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων απέκτησαν μια δραματική επικαιρότητα. Άλλωστε με τα τελευταία βιβλία μου προσπαθώ συστηματικά να μυήσω ευρύτερα το πολιτικό και οικονομικό σύστημα στη διαχείριση ρίσκου. Σ’ όλο τον κόσμο συντελείται μια χρηματοοικονομική και ασφαλιστική επανάσταση και εμείς εμφανιζόμαστε αμήχανοι ή και άσχετοι. Αυτό εκτός των άλλων κάνει πιο εύκολη τη δουλειά για τους λωποδύτες.

Πιάστηκε στα πράσα ο τελευταίος κρίκος μιας αλυσίδας και υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι αυτός συνδέεται με τον πρώτο κρίκο στην έκδοση των ομολόγων. Στην αφετηρία υπήρχε το τέλος. Η κυβέρνηση διόρισε τους διοικητές των Ταμείων και ταυτόχρονα εξάλειψε και την ελάχιστη εποπτεία που υπήρχε στο παρελθόν.

Όμως το πρόβλημα είναι ασφαλώς γενικότερο. Και να μην έκλεβαν ο τρόπος διαχείρισης των αποθεματικών είναι πρωτόγονος. Δεν φτάνει να είναι τίμιος ο διαχειριστής – επενδυτής. Αν είναι άσχετος είναι περίπου το ίδιο επιζήμιος. Οι επενδύσεις ενός ασφαλιστικού ταμείου πρέπει να είναι αντίστοιχες με το προφίλ του, τις άμεσες και μακροπρόθεσμες χρονοπληρωμές του ώστε να υπάρχουν τα κατάλληλα στρώματα ρίσκου – απόδοσης και το ανάλογο χαρμάνι επενδυτικών προϊόντων για την αντιστάθμιση των κινδύνων. Όπως είναι κατακερματισμένα τα ασφαλιστικά ταμεία δεν μπορούν να κάνουν οικονομίες κλίμακας ούτε έχουν διαπραγματευτική δύναμη έναντι των «διαχειριστών κεφαλαίου». Πρέπει να πάμε στην ομαδοποιημένη διαχείρισή τους και στο asset pooling σε διάφορες παραλλαγές. Επίσης χρειάζεται ανεξάρτητη εποπτεία με υψηλό επαγγελματικό επίπεδο, διαφάνεια και αξιοπιστία.

Η λεγόμενη επιτροπή Θωμόπουλου δεν είχε ούτε αρμοδιότητες ούτε δυνατότητες να κάνει κάτι τέτοιο. Η επιλογή του Καραμανλή για έγκριση των διορισμένων διοικήσεων από την Τράπεζα της Ελλάδας και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς δεν λύνει κανένα πρόβλημα παρά διαχέει την ευθύνη σε πολλούς ανευθυνοϋπεύθυνους.

Το πολιτικό σύστημα αλλά και το συνδικαλιστικό τα έχει κάνει θάλασσα με το ασφαλιστικό. Είναι μια εκκωφαντική αποτυχία την οποία καταγράφω στο βιβλίο Βαμπίρ και Κανίβαλοι. Αλλά το πρόσφατο περιστατικό με τη συμμορία των υπερτιμημένων ομολόγων προκαλεί στο ψυχολογικό επίπεδο μια καταστροφή απείρως μεγαλύτερη από το μέγεθος της απάτης.